Sunday, June 16, 2013

Tín nhiệm trong chất vấn

 Quốc hội đã khép lại tuần làm việc sôi động nhất với hai mảng nóng: lấy phiếu tín nhiệm và trả lời chất vấn. Nếu như hoạt động trả lời chất vấn đã trở thành diễn đàn “xuân thu nhị kỳ” thì với lấy phiếu tín nhiệm, đây là lần đầu tiên trong lịch sử. Chính sự kỳ vọng, trông đợi ở lần đầu tiên lấy phiếu tín nhiệm khiến hoạt động này dường như “át” độ nóng của chất vấn, đến mức ngay cả khi nghị trường chất vấn đã khai màn thì những câu hỏi bên lề vẫn tiếp tục xoáy lại chuyện lấy phiếu tín nhiệm. 

Việc Quốc hội sắp đặt lịch hai hoạt động này gần nhau và bố trí chất vấn sau lấy phiếu tín nhiệm đã có chủ ý, như khẳng định của Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc. Đó là, nếu như bố trí chất vấn trước rồi lấy phiếu tín nhiệm sau thì sẽ không công bằng với những người không tham gia trả lời chất vấn, vì mỗi kỳ chỉ có 5 thành viên Chính phủ trả lời chất vấn, trong khi số người lấy phiếu tín nhiệm kỳ này là 47. Điều đó cũng cho thấy sự ảnh hưởng của hoạt động chất vấn tới tín nhiệm tại Quốc hội và cử tri lớn như thế nào.

Cũng như các phiên chất vấn trước đây, hai điểm mấu chốt được quan tâm là trả lời thẳng câu hỏi và việc thực hiện lời hứa. Kỳ này, trong quá trình trả lời của 4 vị trưởng ngành đã có sự tham gia bổ sung, giải trình thêm của 7 vị Bộ trưởng và 2 Phó Thủ tướng, làm rõ thêm nhiều nội dung và hướng giải quyết đối với các vấn đề mà đại biểu đã nêu ra. Phiên chất vấn đã thể hiện bản sắc của người “cầm trịch” - Chủ tịch Quốc hội. Trong vai trò điều khiển, Chủ tịch Quốc hội đã kịp thời định hướng cả người hỏi và trả lời nếu nhận thấy người đặt câu hỏi lặp lại, câu hỏi không đúng chức năng, nhiệm vụ của Bộ trưởng hoặc hỏi dài dòng, tản mạn.

Hoạt động chất vấn và lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội đang rất được cử tri quan tâm.

Chủ tịch Quốc hội nhiều lần nhắc nhở Bộ trưởng phải trả lời gọn, trọng tâm, trọng điểm, đồng thời chính Chủ tịch cũng đặt những chất vấn rất sắc, gọn đối với Bộ trưởng, mang tính trực diện, hỏi thẳng, đáp ngay. Chính sự linh hoạt trong quá trình điều hành chất vấn, sự cương nghị, chắc chắn và nhạy bén của người “cầm trịch” đã khiến diễn đàn chất vấn thêm độ nóng, tăng tính hấp dẫn, kịch tính, sinh động và hạn chế được những diễn biến kể lể dễ “ru ngủ” nghị trường. Bởi lẽ đó, không chỉ các Bộ trưởng, trưởng ngành mà chính Chủ tịch Quốc hội đã thể hiện rõ sự tín nhiệm nổi bật trong hoạt động chất vấn.

Điều quan trọng nhất trong hỏi và trả lời, đó là tính đối thoại hỏi thẳng, đáp ngay, hỏi gọn, đáp trúng. Và yếu tố “ghi điểm” trước cử tri, có thuyết phục hay không, phụ thuộc vào trí tuệ, bản lĩnh và khả năng diễn thuyết.

 Đại biểu Dương Trung Quốc: Những lời hứa chỉ mang tính chất định hướng  

Cho rằng nhiều vấn đề thuộc trách nhiệm nhiều bộ, ngành, lại tồn tại từ lâu nên đại biểu Dương Trung Quốc khẳng định, để khắc phục không đơn giản...

- Nhiều vấn đề chất vấn đã nói tại nhiều kỳ nhưng chưa có giải pháp mới, ông nghĩ sao? 

Đại biểu Dương Trung Quốc.

Bất kỳ hiện tượng nào cũng là tích hợp nhiều yếu tố, liên quan nhiều ngành, nhiều bộ khác nhau. Cho nên, theo tôi trong hoạt động chất vấn nên dành nhiều thời gian cho Bộ trưởng để đại biểu Quốc hội khai thác nhiều phương diện khác nhau. Như thế sẽ không dẫn tới sự đùn đẩy lẫn nhau. Chẳng hạn như, Bộ trưởng giao thông, một mình không thể đảm trách hết nhiệm vụ để khẳng định rằng có giảm được tai nạn giao thông không mà nó liên quan nhiều bộ, ngành khác, cùng phối hợp thực hiện. Trong trả lời, việc tạo điều kiện để những Bộ trưởng liên quan cùng giải đáp là cần thiết.

- Vậy ông đánh giá thế nào về những giải pháp như Bộ trưởng hứa trước Quốc hội?  

Với cách làm hiện nay đã có những tiến bộ, từ phía đại biểu đặt câu hỏi đến phía Bộ trưởng trả lời. Phải thấy rằng, trong tình huống chất vấn trực tiếp, đại biểu đề cập rất nhiều khía cạnh, nhiều nội dung quan tâm, đòi hỏi rất nhiều ở năng lực Bộ trưởng khi trả lời. Cho nên đương nhiên không thể làm thỏa mãn tất cả đại biểu, cử tri, và những lời hứa trong trường hợp này cũng chỉ mang tính chất định hướng thôi.

- Nhiều Bộ trưởng có tần suất trả lời chất vấn khá dày, trong khi có bộ lại hiếm khi trả lời?  

Bộ máy Chính phủ có gần 30 bộ, ngành, nếu chia ra mỗi kỳ họp để luân phiên nhau thì bình quân mỗi vị xuất hiện 1,2 lần, đương nhiên có lĩnh vực nóng hơn thì trả lời nhiều lần. Do đó, việc này cũng là bình thường.

 Đại biểu Tôn Thị Ngọc Hạnh, Đắk Nông: Trả lời trực tiếp trước diễn đàn đòi hỏi kỹ năng từng người  

Đại biểu Tôn Thị Ngọc Hạnh.

Theo đại biểu Tôn Thị Ngọc Hạnh, việc dành mỗi buổi cho một Bộ trưởng trả lời là đủ, dù rằng còn nhiều đại biểu không còn thời gian để hỏi tại hội trường.

- Theo dõi qua nhiều kỳ, bà nhận thấy... 

Tôi cho rằng, mỗi kỳ họp, hoạt động chất vấn được cải tiến hơn, trách nhiệm trả lời của Bộ trưởng rõ ràng hơn và vấn đề đại biểu nêu ra cũng được giải quyết từng bước.

- Kỳ này, chất vấn tiến hành ngay sau khi Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm. Bà có cho rằng, các Bộ trưởng khi trả lời chất vấn ít nhiều ảnh hưởng tâm lý từ đợt lấy phiếu vừa qua?  

Việc lấy phiếu tín nhiệm có trách nhiệm người được đánh giá và cả người bỏ phiếu. Đại biểu Quốc hội, cử tri sẽ có những đánh giá sau khi bỏ phiếu. Tất nhiên đứng trước một diễn đàn, với thời gian, khuôn khổ như thế cũng không thể nào đáp ứng đầy đủ được. Còn việc ảnh hưởng thì cũng phần nào thôi.

- Chủ tịch Quốc hội nhiều lần nhắc Bộ trưởng phải trọng tâm, trọng điểm, tránh trả lời dàn trải, lòng vòng?  

Trách nhiệm trả lời được nâng lên, nhưng đúng là một số nội dung cũng còn lòng vòng, việc đó cũng từng bước rút kinh nghiệm.

- Trong trả lời, có ý kiến cho rằng không ít Bộ trưởng còn nặng báo cáo thành tích, chưa rõ trách nhiệm cá nhân?  

 Đây thực ra cũng là kỹ năng, phương pháp của từng người. Nhưng qua đó cũng cho thấy việc trả lời có khi chưa đi vào trọng tâm lắm, chưa rõ trách nhiệm, chưa thể hiện được hết những việc mình làm.

 - Vậy đại biểu hài lòng với ai nhất? 

Tôi khá ấn tượng với phần trả lời của Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền.

 Đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội): Bám sát vấn đề nhưng cần trả lời cụ thể, rõ ràng hơn  

Đại biểu Bùi Thị An.

Thừa nhận các Bộ trưởng đã bám sát nội dung để giải đáp các câu hỏi chất vấn, tuy nhiên đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội) cho rằng, cả người hỏi và người trả lời vẫn mắc phải những khuyết điểm không mới: người hỏi dài dòng, không rõ ý trong khi người trả lời có lúc rơi vào kể lể, báo cáo thành tích, làm nhạt không khí chất vấn vốn cần sự sôi động, gay cấn...

 - Kỳ này, có “tư lệnh” lần đầu tiên đăng đàn nhưng cũng có người quá quen tại nghị trường chất vấn như Bộ trưởng Cao Đức Phát, bà nghĩ sao? 

Trả lời nhiều lần cũng là việc bình thường, như lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn rộng, liên quan đa số cử tri. Tôi cảm nhận và đánh giá có phần khác nhau về mỗi phần trả lời chất vấn của các bộ trưởng, trưởng ngành. Tôi thấy Bộ trưởng Cao Đức Phát trả lời tương đối rõ, đã nêu được những vấn đề chính liên quan giải quyết những bức xúc cho nông dân hiện nay. Lao động trong nông nghiệp rất lớn, nếu giải quyết được vấn đề nông dân cũng có nghĩa giải quyết được vấn đề quan trọng kinh tế của đất nước. Bộ trưởng Cao Đức Phát đã nêu được vấn đề gốc ở đây là quy hoạch, nâng cao giá trị sản phẩm, đưa khoa học, công nghệ vào ứng dụng trong sản xuất, gắn sản xuất với tiêu dùng...

- Còn với các Bộ trưởng khác thì sao?  

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cũng đã nêu được những bức xúc trong lĩnh vực lao động, việc làm, vấn đề tiền lương... Khi đi vào những vấn đề cụ thể thì đều đã trả lời được, cơ bản là rõ. Tuy nhiên tôi vẫn thấy dài dòng, đáng ra có thể trả lời ngắn gọn hơn để đại biểu có điều kiện trao đổi, hỏi nhiều vấn đề hơn. Với Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh, lĩnh vực quản lý quá rộng (văn hóa, thể thao, du lịch) và đương nhiên quá nhiều bức xúc. Có lẽ vì thế nên phần trả lời cũng có phần dài dòng, cần trả lời rõ hơn.

- “Người mới” của diễn đàn chất vấn, Viện trưởng Nguyễn Hòa Bình thì sao, thưa bà?  

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình lần đầu trả lời chất vấn, tuy nhiên ông cũng đã nắm được vấn đề, tương đối rõ. Chỉ có điều, giải pháp đã đưa ra nên cụ thể hơn, tập trung hơn và cần đi vào phần gốc để giải quyết được tốt hơn. Với Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, về cơ bản tôi cũng tán thành nội dung trả lời tại kỳ này


Nguồn: cand.com.vn

Link: http://cand.com.vn/vi-vn/thoisu/2013/6/201594.cand

No comments:

Post a Comment